ذخایر اسکارن
اسکارن، سنگ متامورفیکی به شمار می‌آید که در نتیجه دگرسانی شیمیایی به وسیله سیالات گرمابی و نیز سایر سیالات ایجاد می‌شود. اسکارن‌های مس‌دار در اغلب موارد در مکان‌هایی که توده نفوذی گرانیتی داخل سکانس‌های کربناته از قبیل سنگ آهک یا دولومیت موجود در حاشیه قاره وارد می‌شود و موجب دگرسانی شدید و جانشینی کانی‌ها می‌شوند، گسترش می‌یابند.
این ذخایر دارای اشکال بسیار متفاوتی از عدسی‌های پهن تا لوله‌های عمودی با زون‌های کانی‌سازی نامنظم که به وسیله همبری توده نفوذی کنترل می‌شود، می‌باشند. اسکارن‌های بزرگ مس، با ذخایر مس پورفیری در ارتباط هستند. کانی‌سازی مس به صورت رگه‌ای و رگچه‌ای و افشان داخل توده تفوذی و همچنین سنگ میزبان دربردارنده آن مشاهده می‌شود. کالکوپیریت کانی اصلی این نوع ذخیره محسوب می‌شود که می‌تواند بورنیت و تنانتیت را نیز به همراه داشته باشد. اسکارن‌های مس یک تا دو درصد مس جهان را به خود اختصاص می‌دهند و به طور کلی این ذخایر می‌توانند دارای یک تا 100 میلیون تن کانسنگ مس باشند، اگرچه در برخی موارد استثنا میزان ذخیره از 300 میلیون تن نیز فراتر رفته است. از اسکارن‌های بزرگ مس می‌توان اسکارن مرتبط با سیستم پورفیری اوک تدی در پاپوآ گینه‌نو را نام برد.
منبع: British Geological Survey, Natural Environment research Council
گردآوردنده: فرزانه فخامتی، بخش فنی گروه معدنی و بازرگانی زرمش
