تعریف و مشخصات
مس فلزی با مبنای غیرآهنی است. مقدار فراوانی این فلز در پوسته زمین حدود ppm 50 (قسمت در میلیون) میباشد. حداقل عیار متوسط مس برای توجیه اقتصادی یک ذخیره به منظور استخراج 0/4 درصد محسوب میگردد که با ضرب عدد 80 به عنوان ضریب فراوانی در مقدار این فلز در پوسته زمین به دست میآید. مس به طور طبیعی در سراسر این سیاره و در بدن تمامی حیوانات به وجود میآید. همچنین این فلز به عنوان یک عنصر ضروری و لازم برای همه ارگانیسمهای زندهای که تا به امروز شناخته شدهاند محسوب میگردد.
مس یکی از فلزات واسطه در جدول تناوبی است و این بدین معنی میباشد که قادر است ترکیباتی همچون کالکوپیریت در کانسنگهای اصلی مس (CuFeS2) و یا یونهای مس در محلولها (Cu+ یا Cu2+) را تشکیل دهد. فلز مس دارای رنگ قهوهای مایل به قرمز با جلایی فلزی در سطوح هوا نزده و تازه میباشد، هر چند مس همانند تمامی عناصر فلزی به سرعت با هوا واکنش داده و اکسید میشود. مس با داشتن سختی 2/5 تا 3 در مقیاس سختی موس فلزی نسبتا نرم محسوب میگردد. سایر مشخصات فیزیکی در جدول زیر به طور خلاصه ارائه شده است.
خصوصیات مس | ||
نماد | Cu | |
عدد اتمی | 29 | |
جرم اتمی | 546/63 | |
چگالی در 293 درجه کلوین | 8960 | Kg/m-3 |
نقطه ذوب | 1083 | °C |
نقطه جوش | 2567 | °C |
ظرفیت گرمایی ویژه در 293 درجه کلوین | 386 | j/kg |
رسانایی الکتریکی | 100 | % (IACS) |
رسانایی الکتریکی در 298 درجه کلوین | 107 * 98/5 | Ohm-1m-1 |
مقاومت الکتریکی | 8-10 * 673/1 | Ohm m |
منبع: British Geological Survey, Natural Environment research Council
گردآورنده: فرزانه فخامتی – بخش فنی گروه معدنی و بازرگانی زرمش