طبقهبندی ذخایر اصلی
ذخایر پورفیری
در حال حاضر ذخایر مس پورفیری اصلیترین منبع مس (50 تا 60 درصد تولید جهانی)، مولیبدن (99 درصد تولید جهانی) و رنیوم در جهان به شمار میروند. همچنین این ذخایر مقدار قابل توجهی از طلا، نقره، قلع و سایر عناصر فلزی همراه را در بر دارند. ذخایر پورفیری با تودههای نفوذی فلسیکی که مرتبط با فرورانش میباشند وابستگی دارند، در نتیجه این ذخایر در مرز صفحات برخوردی از قبیل کوردیلرای کانادایی، کوههای آند و حاشیه غربی حوضه اقیانوس آرام در فیلیپین، اندونزی و پاپوآ گینه نو به وجود میآیند.
کانیسازی به وسیله شکستگیها کنترل میشود و به طور معمول شامل رگه و رگچههای سیلیسی و برشهای محتوی سولفید مس همراه طلا و یا مولیبدن میشوند. کانیسازی میتواند هم در توده نفوذی و هم در سنگ میزبان گسترش یابد و در اکثر موارد با هستهای از دگرسانی شدید که به سمت خارج از مرکز با تغییرات کانیهای ثانویه به زونهای مجزا تفکیک میشود، در ارتباط میباشد (عکسهای زیر). کانیسازی ممکن است چندین کیلومتر مربع را در برگیرد و ذخایر معمولا دارای صدها میلیون تن کانسنگ میباشند، اگرچه این مقدار میتواند بین دهها میلیون تا میلیارد متغیر باشد. عیار مس به طور کلی بین 2/0 درصد تا بیش از یک درصد تغییر میکند.
منبع: British Geological Survey, Natural Environment research Council
گردآوردنده: فرزانه فخامتی، بخش فنی گروه معدنی و بازرگانی زرمش