طبقهبندی ذخایر اصلی
ذخایر بروندمی رسوبی (SEDEX)
این ذخایر منابع با اهمیت سرب، روی و نقره به شمار میروند. همچنین وجود مس به عنوان محصول فرعی در برخی از این ذخایر امکان پذیر است. ذخایر SEDEX (مخفف عبارت sedimentary exhalative به معنی بروندمی رسوبی) ذخایری هستند که به واسطه بروندم شورابهها داخل آب دریا یا رسوبات کف دریا و تهنشست کانیها همزمان با سرد شدن شورابه ایجاد میشوند.
ذخایر SEDEX شباهت زیادی به ذخایر VMS نشان میدهند، اما بر خلاف ذخایر VMS ارتباط نزدیکی با فعالیتهای آتشفشانی ندارند. به طور معمول این ذخایر به شکل صفحهای یا عدسیهای تیغهای شامل نوارهایی از سولفید دانهریز با میانلایههایی از شیل، سیلت و سنگ میزبان کربناته دیده میشوند. ضخامت بدنه سولفیدی معمولا در حدود تنها چند متر میباشد ولی به صورت جانبی تا بیش از یک کیلومتر میتواند امتداد پیدا کند. تناژ میانگین برای ذخایر با مقیاس جهانی 15 میلیون تن با عیار 6/5 درصد روی، 8/2 درصد سرب و 30 گرم در تن نقره در نظر گرفته شده است (Briskey, 1986). این ذخایر ممکن است تا یک درصد مس در بر داشته باشند. بروکن هیل، مک آرتور ریور و مونت ایسا در استرالیا، مگن و راملسبرگ در آلمان و Tynagh در ایرلند ذخایری از نوع SEDEX هستند که دارای مس میباشند.
منبع: British Geological Survey, Natural Environment research Council
گردآوردنده: فرزانه فخامتی، بخش فنی گروه معدنی و بازرگانی زرمش