بارها گفته شده که ۷ درصد از کانسارهای کشور به طور کامل کشف شده و مورد بهرهبرداری قرار گرفتهاند. البته معتقدم ۳ درصد کانسارهای شناسایی شده،
بیشتر ذخایر کشف شده سطحالارضی بوده و ذخایر عمیق کمتر مورد اکتشاف قرار گرفتهاند یا ذخایر زیرآبرفتها و کویرها هنوز کشف نشدهاند. از این میزان کمتر از ۰/۵ درصد اکتشافات عمقی انجام شده است. در نتیجه با توجه به وسعت و ظرفیتهایی که در کشور وجود دارد باید اکتشافات توسعه پیدا کند. البته درباره بیش از ۳۰درصد ذخایر، اطلاعات کتابخانهای و مقدماتی در اختیار است اما باید این اطلاعات به ذخیره تبدیل شوند. حال اگر میزان اکتشافات را ۷ درصد یاد شده در نظر بگیریم، ۴ درصد ذخایر کشف شده هنوز به اکتشاف نیاز دارند چه به صورت عمقی و چه در اطراف ذخایر کشف شده. در این میان نباید تنها بر ذخایر فلزی تمرکز داشت، بلکه ذخایر غیرفلزی بسیاری وجود دارد که میتوان روی آنها سرمایهگذاری کرد.اطلاعات پایه همچون ژئوفیزیک هوابرد، ژئوشیمی رسوبات آبراههای، نقشههای زمینشناسی دقیق و نقشههای ساختاری و آلتراسیون منتج از تصاویر ماهوارهای را شامل میشوند. سازمان زمینشناسی و ایمیدرو باید اطلاعات پایه را با دقت تهیه کنند و آنها را در اختیار شرکتهای خصوصی قرار دهند. البته در این میان حضور گروهی برای تلفیق دادههای پایه و بازنگری در اطلاعات گذشته بسیار ضروری است. بخش دولتی میتواند هم خود از دادهها استفاده کند و هم آن را در اختیار بخش خصوصی قرار دهد. وقتی بخش خصوصی این دادههای دقیق را دریافت کند، سرمایهگذاری هدفمند انجام میدهد چراکه برای کاهش ریسک(خطرپذیری) سرمایهگذاری بخش خصوصی در حوزه اکتشاف، نیازمند اطلاعات پایه دقیق هستیم. برای این اتفاق باید تعاملی میان بخش دولتی و خصوصی انجام شود. ما نیازمند اکتشاف ۹۳ درصد دیگر ذخایر هستیم که درصورت چنین تعاملی، اشتغالزایی و تولید ثروت مناسبی رخ خواهد داد و حتی سرمایهگذاران خارجی میتوانند ورود پیدا کنند.
سید احمد مشکانی – کارشناس اکتشاف – روزنامه صمت 24 دی ماه 1396