تاجیکستان کشوری با ظرفیت‌های فراوان معدنی بوده، به طوری که این کشور ذخایر خوبی از طلا، مس، آنتیموان، قلع و تنگستن را درخود جای داده است. وجود چنین ذخایری می‌تواند در جذب سرمایه‌گذاران موثر باشد. امروز امریکا و چین جزو کشورهایی هستند که روی برخی منابع مس و قلع این کشور فعالیت می‌کنند.
ایران نیز برای مطالعات زمین‌شناسی وارد این کشور شد و طبق مطالعات انجام شده از سوی سازمان زمین‌شناسی ایران در تاجیکستان مشخص شد این کشور ظرفیت‌های معدنی خوبی دراختیار دارد. پس از این مطالعه کارگروهی از این کشور برای گذراندن دوره‌های آموزشی وارد ایران شدند اما این ارتباط پس از مدتی قطع شد. پس از این موضوع سازمان زمین‌شناسی ایران ظرفیت‌های معدنی این کشور را به سرمایه‌گذاران داخلی معرفی کرد تا برای فعالیت وارد تاجیکستان شود که در پی آن چند هلدینگ بزرگ برای بررسی وارد مناطق معدنی تاجیکستان شدند. شواهد نشان می‌دهد دراین میان برخی فعالان در معادن طلای ایران نیز به سراغ ذخایر تاجیکستان رفتند تا در آنجا فعالیت کنند.
شاید یکی از دلایل اصلی افزایش تمایل حضور سرمایه‌گذاران ایرانی در بخش معدن تاجیکستان، نبود موانع بر سر راه فعالیت‌های معدنکاری بود. البته در کنار این موضوع با توجه به حضور قوم و قبیله‌های مختلف در برخی مناطق تاجیکستان، رییس هر قبیله به دنبال سهم‌خواهی از سرمایه‌گذاران است اما در کنار آن موانعی همچون مشکلات زیست‌محیطی در این کشور وجود ندارد. سرمایه‌گذارانی که به دنبال فعالیتی بی دغدغه است با پرداخت مبلغی به روسای قبیله‌ها وارد بخش معدن این کشور می‌شوند. از سویی دیگر زبان و گویش مشترک میان ایران و تاجیکستان انگیزه سرمایه‌گذاران برای ورود به تاجیکستان را افزایش می‌دهد.
هرچند سرمایه‌گذاری در بخش معدن دیگر کشورها می‌تواند اقدامی خوب تلقی شود اما نباید این موضوع را به فراموشی سپرد که همچنان بخشی از منابع معدنی موجود در کشور دست نخورده باقی مانده و منتظر سرمایه‌گذاری است. متاسفانه سرمایه‌گذاران ایرانی به دلیل وجود موانع بسیار بر سر راه معدنکاری ترجیح می‌دهند سرمایه خود را در کشوری دیگر وارد کرده و آسان‌تر به سوددهی برسند درحالی که این موضوع تهدیدی جدی برای بخش معدن تلقی می‌شود.
بدون شک خروج سرمایه از کشور آسان‌تر از جذب سرمایه‌گذار خارجی برای بخش معدن است در نتیجه باید تلاش شود تا با رفع موانع، انگیزه برای حضور سرمایه‌گذاران داخلی در بخش معدن کشور افزایشی بیش از گذشته پیدا کند.
(سید احمد مشکانی – استاد دانشگاه – برگرفته از روزنامه صمت مورخ 1394/04/04)
کد خبر: Interview-10028
